Ra (bəzən Re də adlanır) — Qədim Misir mifologiyasında Günəş tanrısı.
Misir Tanrıları Ra | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
![]()
| ||||||
Digər adları | Amon-Ra | |||||
Qədim padşahlıq |
Dja-Nut Ḏ3-Nwt Nut ilə çarpazlaşan [1] | |||||
Transkripsiyası | Rˁ | |||||
və ya |
| |||||
İdeoqram 1. |
| |||||
İdeoqram 2. |
| |||||
İdeoqram 3. |
| |||||
və ya |
| |||||
Determinativ 1. |
| |||||
Determinativ 2. |
| |||||
Determinativ 3. |
| |||||
Determinativ 4. |
| |||||
Determinativ 5. |
| |||||
Hor |
Ranın sağ gözü | |||||
Sonralar Amonla eyniləşdirilmişdir və "Amon-Ra" adlandırılmışdır. Raya sitayiş mərkəzi Heliopol şəhəri idi. Ra bütün tanrıların padşahı və atası hesab olunurdu.
Mifologiyaya gərə, Ra ilkin xaos suları sayılan Nun-dan doğulmuşdur. O, Benben adlı ilkin təpədə peyda olaraq öz varlığını bərqərar etmiş və ilk tanrılar olan Shu (hava) və Tefnut-u (nəmlik) yaratmışdır.
Ra ənənəvi olaraq Şahin başlı kişi şəklində təsvir olunur. Gün ərzində müxtəlif formalar alırdı: səhər Ra-Khepri (skarab tanrısı) olaraq təcəssüm olunur, günorta Ra (tam güclü günəş) formasında qəbul olunur, axşam isə Atum (qocalmış günəş) kimi təsvir olunurdu. Bu transformasiyalar Misir mifologiyasında günəşin dövri hərəkətlərini simvolizə edir. [2]
Ra kultu qədim Misirdə ən geniş yayılmış dini inanclardan biri idi. Onun ibadətinin əsas mərkəzi Heliopol şəhəri idi. Misir fironları özlərini "Ra-nın oğlu" adlandırır və onun hakimiyyətini dünyəvi güclərinin mənbəyi kimi qəbul edirdilər. Xüsusilə V sülalə dövründə Ra-nın şərəfinə piramid məbədləri və günəş məbədləri tikmişdir.
Qədim Misirdə Ra bir çox digər tanrılarla birləşərək daha kompleks ilahi formalar yaratmışdır. Ra-Horakhty (Horus və Ra-nın birləşməsi) günəş tanrısının aspekti kimi qəbul olunurdu. Amun-Ra – Thebes şəhərində Amun tantısı ilə sintez edilərək ən güclü ilahi fiqurlardan birinə çevrilmişdi. Eyni zamanda Atum-Ra birləşməsi də günəşin müxtəlif dövrlərini işarə edirdi.
Ra-nın günəş qayıqları ("Mandjet" və "Mesektet") vasitəsilə səmada və yeraltı aləmdə səyahət etdiyi inanılırdı. Gün ərzində göylərdə hərəkət edir, gecə isə yeraltı dünyaya (Duat) daxil olurdu. Gecə səfəri zamanı Ra nəhəng ilan Apep ilə qarşılaşır və onu məğlub edərək səhər yenidən dünyaya gəlir. Bu miflər Misirdə ölüm və yenidən doğuluş anlayışlarının izahı idi. Eyni zamanda "Ra-nın gözü" (Eye of Ra) miflərdə qoruyucu və cəzalandırıcı qüvvə kimi çıxış edirdi.
Qədim Misir ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |