Hacıəli Daniyaloviç Daniyalov (rus. Гаджиали́ Дания́лович Дания́лов; 11 yanvar 1911 – 2006, Mahaçqala) – SSRİ və Rusiya tarixçisi, dövlət və partiya xadimi, tarix elmləri doktoru (1961), RSFSR-nin əməkdar elm xadimi (1966).
Hacıəli Daniyalov | |
---|---|
Doğum tarixi | 11 yanvar 1911(1911-01-11) |
Vəfat tarixi | 2006 |
Vəfat yeri | |
Elmi dərəcəsi | |
Mükafatları |
![]() ![]() |
Hacıəli Daniyalov Dağıstanın hazırkı Qunib rayonunun Ruquca kəndində anadan olmuşdur. Avar milliyyətindədir. Dağıstan MSSR-nin uzunmüddətli rəhbəri (Sovetlər Şurasının sədri, Dağıstan Vilayət Partiya Komitəsinin 1-ci katibi) Əbdürəhman Daniyalovun kiçik qardaşıdır.[1]
1924–1929-cu illərdə pedaqoji texnikumda, sonra ikinci dərəcəli internatda təhsil almışdır. 1929–1930-cu illərdə rabfakda oxumuş, daha sonra Çaroda və Qunib rayon komitələrinin komsomol katibi olmuşdur. Partiya-iqtisadi işlərdə çalışmışdır: SSRİ Xalq Təsərrüfatı Nazirliyinin Dağıstan MSSR üzrə səlahiyyətli nümayəndəsi; Ünsükül (1941–1943) və Qunib (1943–1945) rayon partiya komitələrinin birinci katibi; vilayət partiya komitəsinin kənd təsərrüfatı şöbəsinin müdiri, vilayət partiya məktəbinin direktoru vəzifələrində çalışmışdır.[1]
Ləzgi milliyyətindən olan Dağıstan MSSR Nazirlər Sovetinin sədri Salam Aydınbəyovun dediyinə görə, 1945-ci ildə Qunib Rayon Partiya Komitəsinin katibi olan Hacıəli Daniyalov DİN-in rayon şöbəsinin rəisi Abbasovu döymüşdür. Aydınbekov Dağıstan Vilayət Partiya Komitəsinin iki kadr qərarını səhv hesab edirdi: "Birincisi, Həbibovun səlahiyyətli nümayəndə vəzifəsindən azad edilib Daniyalovun qardaşının bu vəzifəyə təyin edilməsi; ikincisi, Həsənovun daxili işlər nazirinin müavini vəzifəsindən azad edilib Daniyalovun qardaşının təyin edilməsi". Hər iki qərar Həbibov və Həsənovun şikayətlərindən sonra SSRİ KP MK-nın müdaxiləsi ilə ləğv edilmişdir. Aydınbeyov qeyd etmişdir ki, Daniyalovun qardaşı vilayət komitəsinin işlərinə fəal müdaxilə edir və özünü ikinci katib kimi aparır.[2]
1945–1947-ci illərdə Moskvada SSRİ KP MK yanında Lenin kurslarda, 1948–1951-ci illərdə isə Ali Partiya Məktəbində təhsil almışdır. 1951–1954-cü illərdə İctimai Elmlər Akademiyasında oxumuş və "SSRİ Kommunist Partiyasının müharibədən sonrakı dövrdə ictimai heyvandarlığın inkişafı uğrunda mübarizəsi" mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə etmişdir.[1]
1954–1972-ci illərdə SSRİ Elmlər Akademiyasının Dağıstan filialının Tarix, Dil və Ədəbiyyat İnstitutunun direktoru olmuşdur. 1961-ci ildə "1920–1921-ci illərdə Dağıstanda sosialist transformasiyaları" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir.[1]
1973-cü ildə Dağıstan Kənd Təsərrüfatı İnstitutuna keçmiş və Dağıstan "Znanije" cəmiyyətinin sədr müavini vəzifəsində çalışmışdır.[1]
İki "Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni və medallarla təltif edilmişdir.[1]
2006-cı ildə vəfat etmiş və Mahaçqalada dəfn olunmuşdur.[3]
Əsas elmi-tədqiqat istiqamətləri Dağıstanın sovet dövrü tarixi ilə bağlı məsələlər olmuşdur. Dağıstan Elmlər Akademiyası filialında işlədiyi müddətdə 50-dən çox əsər, o cümlədən monoqrafiyalar nəşr etdirmişdir.[1]
Onun rəhbərliyi ilə İİAL Dağıstan Elmlər Akademiyası filialının 23 cildi "Elmi qeydlər", 2 cilddə "Dağıstan tarixi oçerkləri" və 4 cilddə "Dağıstan tarixi" (Moskva, 1969) nəşr olunmuşdur.[1]