 |
 |
Sevgim.az |  |
 |
Hüseyn Cümşüd oğlu Rəsulbəyov (26 iyun 1917, Dərbənd, Dağıstan vilayəti – 17 sentyabr 1984, Bakı) — Azərbaycan hərbi və dövlət xadimi, artilleriya general-leytenantı, Azərbaycan SSR rabitə naziri (1975–1984).
| Hüseyn Rəsulbəyov | |
|---|---|
.jpg) | |
| 24 oktyabr 1975 – 17 sentyabr 1984 | |
| Əvvəlki | Nəsrulla Nəsrullayev |
| Sonrakı | Bahadur Axundov |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 26 iyun 1917 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 17 sentyabr 1984 (67 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | hərbi qulluqçu, dövlət xadimi |
| Hərbi xidmət | |
| Mənsubiyyəti | Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı |
| Qoşun növü | artilleriya[d] |
| Döyüşlər | |
| Rütbəsi | general-leytenant |
| Təltifləri |
          |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
1917-ci ilin 26 iyununda Dərbənddə poçt işçisinin ailəsində anadan olub. Orta təhsilini burada Stalin adına 1 nömrəli məktəbdə başa vurub. 1932-ci ildə Hüseyin Orconikidze şəhərindəki Rabitə və Yollar Politexnikumuna Siqnal, Mərkəzləşdirmə, Bloklama və Rabitə fakültəsinə (ORB) daxil olmuş və oranı siqnalizasiya və rabitə texnologiyası ixtisası mütəxəssisi kimi "əla" qiymətlərlə bitirmişdir. Bir müddət Mineralnıye Vodıdakı Şimali Qafqaz Dəmir yolunda uzaq rabitə mexaniki kimi çalışmış, 1936-cı ilin sentyabrında Leninqrad elektrotexnika siqnalizasiya və rabitə mühəndisləri institutuna oxumağa göndərilmişdir.[1]
1938-ci ilin oktyabrından 1941-ci ilin mayına qədər Moskvada Qırmızı Ordunun Dzerjinski adına Artilleriya Akademiyasında təhsil almışdır. 1941-ci ilin mayında Akademiyanı bitirdikdən sonra Odessadakı Dəniz Qüvvələri Qrupuna göndərilmişdir.[1]
Böyük Vətən müharibəsi zamanı Odessa, Kerç, Sevastopol və Şimali Qafqazın müdafiəsində iştirak etmişdir. Müharibə başlayanda o, 15-ci Hava Müdafiə Briqadasında rabitə cihazlarının mühəndisi kimi xidmət edirdi. 1943-cü ilin martına qədər bu vəzifədə çalışdı. 1943-cü ilin martından 1945-ci ilin mayına qədər Zaqafqaziya Cəbhəsinin 2-ci Hava Hücumundan Müdafiə Briqadasının artilleriya qrupunun rəhbəri olmuşdur.[2]
1945-ci ilin may ayından oktyabr ayına qədər Zaqafqaziya Cəbhəsinin 99-cu Hava Hücumundan Müdafiə Diviziyasının artilleriya qrupuna rəhbərlik etmişdir. 1945-ci ilin oktyabrından 1949-cu ilin fevralınadək Bakı Hava Hücumundan Müdafiə Ordusunun 1-ci diviziyasının artilleriya qrupunun rəisi olmuşdur. 1949-cu ilin fevralından 1950-ci ilin martınadək Bakı Hava Hücumundan Müdafiə Dəstəsinin rəis müavini vəzifəsində xidmət etmişdir.
1950-ci ilin martından 1960-cı ilin sentyabrına qədər Bakı Hava Müdafiə Dairəsinin Artilleriya Silahları İdarəsinin rəisi idi. 1960-cı ilin sentyabrından 1962-ci ilin fevralınadək Mühəndislik və Texniki Xidmət general-mayoru H. Rəsulbəyov, Bakı Hava Hücumundan Müdafiə Dairəsinin zenit-raket qüvvələrinin baş mühəndisi və komandir müavini vəzifəsini icra etmişdir. 1962-ci ilin fevralından 1966-cı ilin yanvarınadək Bakı Hava Hücumundan Müdafiə Dairəsinin zenit-raket qüvvələri komandirinin müavini olmuşdur.
1966-cı ilin yanvarından 1975-ci ilin avqustuna qədər Bakı Hava Hücumundan Müdafiə Dairəsinin zenit-raket qüvvələrinin komandanı idi.[3][4] SSRİ Nazirlər Sovetinin 1968-ci il 19 fevral tarixli qərarı ilə H. Rəsulbəyova artilleriya general-leytenantı rütbəsi verilmişdir.
Bakı Dairəsinin Hava Hücumundan Müdafiə qüvvələrinin keçmiş komandiri, general-polkovnik Fedor Akimoviç Olifirovun xatirələrindən:
|
"Bəzən belə olur ki, hətta böyük liderlər də təşəbbüskar insanlar deyillər, baxmayaraq ki, bu onların birbaşa vəzifələrinə daxildir. Ancaq Hüseyn Cümşüdoviç heç vaxt təlimatlar, hər hansı bir əmr gözləmirdi. Özü həmişə birinci təşəbbüs göstərərdi, amma bəzən o qədər qızışırdı ki, ətrafdakılar buna mətəl qalırdılar. Zenit-raket qüvvələrinin komandanı kimi onun ən böyük xidməti odur ki, o sadəcə istedadlı bir mühəndis və ölkənin hava hücumundan müdafiə qüvvələrinin böyük bilicisi olması idi". | 
|
1962-ci ilin iyunundan 1963-cü ilin mayınadək və 1967-ci ilin iyun-avqust ayları aralığında Sovet hökumətinin tapşırığı ilə Bakı Dairəsinin Hava Hücumundan Müdafiə qüvvələrinin zenit-raket qoşunlarının bir qrup mütəxəssisi general H. C. Rəsulbəyovun rəhbərliyi ilə Misir Ərəb Respublikasında işgüzar səfərdə olmuş və bu ölkənin hava hücumundan müdafiə sistemlərinin qurulmasına kömək etmişdir.
General 37 il Sovet Ordusunda xidmət etdikdən sonra 1975-ci ilin 28 iyulunda hərbi xidmətdən ehtiyata buraxılmışdır.
1975-ci ildə Azərbaycan SSR rabitə naziri təyin edilmişdir[5]. Bu vəzifədə o, ömrünün sonuna qədər çalışmışdır. Onun Azərbaycanın rabitə xidmətinin inkişafında, şəhər və kəndlərin telefonlaşdırılması prosesində, eləcə də radio və televiziya yayımının maddi-texniki bazasının gücləndirilməsində mühüm rolu olmuşdur. 1975–1980-ci illər ərzində Bakıda iki şəhərlərarası telefon və teleqraf rabitə stansiyası inşa edilərək istifadəyə verilmiş, bu da respublikada telekommunikasiya sisteminin modernləşdirilməsinə əhəmiyyətli töhfə vermişdir.[6] Hüseyn Rəsulbəyovun şəxsi iştirakı ilə Baş Poçtamt, Rabitə Evi, rabitə qovşaqları və sair layihələr işlənib hazırlanıb və inşa edilib. Dağüstü parkın yaxınlığında ucaldılmış müasir teleqüllənin ucaldılmasında Hüseyn Rəsulbəyovun mühüm xidmətləri var.[6]
H. Rəsulbəyov VII, VIII, IX və X çağırış Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı olmuşdur. Azərbaycan KP XXVIII, XXIX və XXX qurultaylarında Azərbaycan KP MK üzvü seçilmişdir.[7]
Hüseyn Rəsulbəyov "Lenin", 2-ci dərəcəli "Vətən müharibəsi", "Qırmızı ulduz", "Qırmızı əmək bayrağı" ordenləri, o cümlədən "Döyüş xidmətlərinə görə", "Odessanın müdafiəsinə görə", "Qafqazın müdafiəsinə görə", 1-ci dərəcəli "Qüsursuz xidmətə görə" medalları da daxil olmaqla 14 medal ilə təltif edilmişdir. Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 28 iyul 1966-cı il tarixli Fərmanı ilə "Azərbaycan SSR əməkdar mühəndisi" fəxri adına layiq görülmüşdür.[1][2]
Dağıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikası Xalq Deputatları Sovetinin Dərbənd Şəhər Sovetinin İcraiyyə Komitəsinin 1985-ci il 23 aprel tarixli qərarı ilə şəhər prospektlərindən birinə general Hüseyn Rəsulbəyovun adı verilmişdir.[2]
Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin 1985-ci il 15 may tarixli qərarı ilə general-leytenant H. C. Rəsulbəyovun adı Bakı Elektrotexnika Rabitə Kollecinə verilmişdir.
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti başçısının 2017-ci il 26 iyun tarixli əmri ilə şəhərin yeni salınmış küçələrindən birinə general Hüseyn Rəsulbəyovun adı verilib.
2019-cu ildə Dərbənddə Böyük Vətən müharibəsi iştirakçısının dünyaya göz açdığı küçədə Hüseyn Rəsulbəyova abidə qoyulub.[8]
 |
 |
SEVGIM.AZ |  |
 |
|
.svg){kind=small}