 |
 |
Sevgim.az |  |
 |
8 Noyabr Elektrik Stansiyası — Azərbaycanın ən böyük elektrik stansiyası. ES Mingəçevir şəhərində "Azərbaycan" İES-in ərazisində yerləşir.[1]
| 8 Noyabr Elektrik Stansiyası | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Sahibi | Azərenerji ASC |
| Status | İşlək |
| Tikilmə tarixi | 2023 |
| İstismara verilib | 2025 |
| İstismarçı | Azərenerji ASC |
| Əsas xüsusiyyətləri | |
| Elektrik enerjisi gücü | 1800 MVt |
| Avadanlıq xüsusiyyətləri | |
| Turbin tipi | Elektrik stansiyası |
| Yerləşməsi | |
| 40°47′24″ şm. e. 47°01′42″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Region | |
| Yer | Cənubi Qafqaz |
  8 Noyabr Elektrik Stansiyası |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Prezident İlham Əliyevin 2022-ci il oktyabrın 25-də imzaladığı Sərəncamla enerji dayanıqlılığının təmin olunması, artan tələbatın qarşılanması, əlavə generasiya güclərinin yaradılması, ixrac imkanlarının artırılması, təbii qaza qənaət edilməsi və ətraf mühitin qorunması məqsədilə Mingəçevir şəhərindəki “Azərbaycan İstilik Elektrik Stansiyasının (İES) ərazisində müstəqillik dövrünün ən böyük elektrik stansiyasının tikilməsinə qərar verilib. Azərbaycanın peşəkar mühəndislərinin təklifləri əsasında işlənilən layihənin icrasına dünyanın nüfuzlu enerji şirkətləri və müstəqil texniki ekspertləri də cəlb edilib.[2]
Stansiyanın inşası 13 fevral 2023-cü ildə başlayıb. Elektrik stansiyasının layihəsi “Azərenerji” ASC tərəfindən hazırlanıb.[3]
Stansiyanın inşası üçün xarici ölkələrdən gəmilərlə 1500-ə yaxın konteyner mal-material gətirilib.[2]
Çinin “Dongfang” şirkətindən alınmış, ümumilikdə 40 min kubmetr həcmində 20 min ton çəkisi olan 4 ədəd Util Qazan Çindən gətirilib.[3]
Sifariş əsasında İtaliyanın “Ansaldo Energia” şirkəti tərəfindən hazırlanan, ümumi çəkisi 3 min tondan çox olan qaz turbinləri və generatorlar, o cümlədən köməkçi avadanlıq ikinci logistika marşrutu ilə İtaliyadan Bakı limanına çatdırılıb. Hər birinin çəkisi 300 və 400 tondan artıq olan yüklərin qabariti böyük olduğundan Mingəçevirə qədər yolboyu körpülərin altı qazılıb və keçid təmin ediləndən sonra yollar bərpa olunub.[3]
“8 Noyabr” Elektrik Stansiyasının tikinti və quraşdırma işlərində 2500-dən çox xarici və yerli mütəxəssis çalışıb.[2]
Stansiyanın dayanıqlı qaz təchizatı üçün 10 kilometr uzunluğunda yeni qaz kəməri inşa edilib, iki yeni qazpaylayıcı və tənzimləyici stansiya tikilib, kompressor qurğuları quraşdırılıb.[2]
“8 Noyabr” Elektrik Stansiyasının enerjisistemə inteqrasiyası üçün “Azərbaycan” İstilik Elektrik Stansiyasının 500 və 330 kV-luq yarımstansiyaları tam yenidən qurulub. Əlavə olaraq 65,6 kilometr uzunluğunda “Mingəçevir-Samux” ötürmə xətti inşa edilib və “Samux” yarımstansiyasında yenidənqurma işləri aparılıb. O cümlədən stansiyada yanğından mühafizə, havalandırma, rəqəmsal idarəetmə, monitorinq və digər zəruri infrastruktur yaradılıb.[2]
Adətən bu cür böyük stansiyaların tikintisi 3-5 ilə icra edildiyi halda, Azərbaycan bunu 2 il ərzində həyata keçirə bilib. Dünyanın bir çox ölkələrindəki bənzər layihələrə xərclənən vəsaitlə müqayisədə bu stansiyanın inşasına kifayət qədər az vəsait sərf olunub.[3]
Elektrik stansiyasında hər biri 320 MVt olan 4 qaz turbini, 4 generator, 4 tullantı qazanı və 4 transformator aqreqatı mövcuddur.[2]
Elektrik stansiyasının ilkin gücü 1280 MVt-dır. Qaz turbinlərində tullantı qazı utilizasiya yolu ilə buxara çevrilir. Nəticədə elektrik stansiyasının ümumi gücü 1880 MVt-a çatır.[4]
Stansiyada enerji istehsalı illik 12,5 milyard kilovat-saat təşkil edəcək.
Elektrik stansiyası 0,8-1,2 milyard m3 qaza qənaət etməyə imkan verir.
Tikinti yerli şirkətlər tərəfindən aparılıb. Nəzarəti “AFRY” şirkəti həyata keçirib. Stansiyanın dizaynı İspaniyanın "IDOM" şirkəti tərəfindən verilib. Qaz turbinləri və generatorları "Ansaldo Energia" (İtaliya) tərəfindən istehsal edilib.[2]
Stansiyanın tullantı qazanları və transformator qurğuları "Dongfang Electric Corporation" (Çin) tərəfindən təchiz olunub.[2]
Stansiya SCADA idarəetmə sistemi ilə təchiz edilib.
8 Noyabr Elektrik Stansiyasının açılışı 24 iyun 2025-ci ildə rəsmi tədbir ilə baş tutub. Prezident İlham Əliyev və İtaliyanın şirkətlər və “Made in Italy” naziri Adolfo Urso stansiyanın açılışını ebiblər.[2]
 |
 |
SEVGIM.AZ |  |
 |
|